Licznik odwiedzin
Poznajemy Komorów
Ulica 3 Maja
MPnr 28 z 31 III 2002r. /str. 35 - 36
Swoją zaszczytną nazwę zyskała w roku 1991, pierwotnie była to ulica 1. Maja.
Jest to jedna z najdłuższych ulic Komorowa, liczy 53 numery, biegnie od torów kolejki WKD do Alei Starych Lip. Na tę ulicę wychodzimy głównym wyjściem z naszej świątyni parafialnej, nr 9 to budynek plebanii.
Większość stojących przy niej budynków to domy "stare", zbudowane od 20. do 50. lat temu. Kilka z nich nowi właściciele rozbudowali w okazałe rezydencje tak, iż zaginął wszelki ślad ich pierwotnego wyglądu. Szczególnie urokliwa jest ta ulica wczesną wiosną, kiedy kwitną kasztany posadzone po obu stronach wzdłuż całej ulicy.
Konstytucja Trzeciego Maja
Trzeci maja 1791 roku to dzień mający ogromne znaczenie w dziejach narodu polskiego. To data uchwalenia przez Sejm Czteroletni Konstytucji Trzeciego Maja, pierwszej w Europie, a drugiej w świecie po Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
Konstytucja 3 Maja - pierwszy polski dokument prawny tego typu
Sformułowana na piśmie otrzymała nazwę "ustawy zasadniczej", która miała ją odróżnić od konstytucji sejmowych, będących w dawnej Polsce zwykłymi uchwałami sejmu.
Uchwalenie Konstytucji poprzedził okres przemian społecznych i politycznych. Duże znaczenie w przygotowaniach reformy (przeprowadzonej po dokonanym już I rozbiorze Polski) miała literatura polityczna, a przede wszystkim Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego (1785) Stanisława Staszica oraz Do Stanisława Małachowskiego.. . Anonyma listów kilka (1788-1789) Hugona Kołłątaja. Historycy są zdania, że Kołłątaj przedstawił w swoim dziele całą teorię Konstytucji 3 Maja.
Oświecona i rozumna część ówczesnego społeczeństwa pracowała nad wynalezieniem najlepszej formy systemu parlamentarnego - ginąc od anarchii szukała zabezpieczenia bytu w zabezpieczeniu prawa i porządku, a tym samym i zabezpieczenia wolności. Na jesieni 1790 roku nastąpiła konsolidacja sił patriotycznych pracujących dla dzieła reformy. Dążące do reform stronnictwo patriotyczne skupiło znaczną liczbę posłów na sejm. Ze stronnictwem związane było kierownictwo sejmu oraz ośrodek ideowy i propagandowy całego obozu - Kuźnica Kołłątajowska. Do stronnictwa zbliżył się wówczas król Stanisław August Poniatowski wraz z grupą oddanych mu posłów.
W nocy z 2 na 3 maja w klubie patriotycznym postanowiono zaskoczyć przeciwników reform, przedstawiając im uchwalony projekt. Na przyśpieszenie akcji (planowanej na 5 Maja) wpłynęło pogorszenie się koniunktury zewnętrznej. Szerzyły się pogłoski o planie Prus dokonania II rozbioru Polski.
Obradujący w nocy zwolennicy Konstytucji (83 osoby) podpisali tzw. "asekuracje" jej projektu w słowach:
"W szczerej chęci ratunku Ojczyzny, w okropnych nad Rzeczypospolitą okolicznościach, projekt pod tytułem Ustawa rządu, w ręku JW. Marszałka sejmowego i konfederacji koronnej złożony, do jak najdzielniejszego popierania przyjmujemy, zaręczając to nasze przedsięwzięcie hasłem miłości ojczyzny i słowem honoru".
Sesja sejmu rozpoczęta 3 Maja o godz. 11. Przeciągnęła się do późnego wieczora, wydało się, że wśród powodzi przemówień przeciwników i zwolenników zagubi się cel zgromadzenia i uchwała nie zapadnie. Ratunkiem stało się wystąpienie generała Michała Zabiełły, który poprosił króla o danie przykładu poprzez wykonanie przysięgi na konstytucję narodową, król zwrócił się do obecnych na sali sejmowej: "Wzywam teraz kochających ojczyznę, niech idą za mną do kościoła na złożenie Bogu wspólnej przysięgi i dziękczynienia, że nam dozwolił tak uroczystego i zbawiennego dopełnić dzieła."
Jan Matejko - Konstytucja 3 Maja - Wniesienie króla do katedry w Warszawie
W ten sposób dokonała się w Polsce bezkrwawa rewolucja o charakterze demokratycznym. Dała ona pierwszą na kontynencie europejskim konstytucję przyjmującą za podstawę nie urodzenie, lecz majątek.
Konstytucja zniosła podział na Koronę i Litwę tworząc po raz pierwszy w czasach nowożytnych jednolite państwo. Pierwszy z 11 artykułów Konstytucji uznał religię katolicką za panującą "narodową" lecz zapewniał wolność i opiekę państwa innym religiom.
Sejm pozostał naczelnym organem władzy i reprezentantem zwierzchnictwa narodu, zapewniono mu pełnię funkcji ustawodawczych, stanowienia budżetu i podatków oraz daleko idącej kontroli rządu.
Król stanął na czele rządu jako przewodniczący Straży Praw złożonej z prymasa i pięciu ministrów. Ministrowie mieli odpowiadać za naruszenie prawa przed sądem sejmowym, a za kierunek polityki rządu przed królem i sejmem. W ten sposób w Polsce - po raz pierwszy na świecie - sformułowano prawnie parlamentarną odpowiedzialność ministrów.
Pod zwierzchnictwem króla i Straży Praw pozostawały Komisje Wielkie (ministerstwa kolegialne)i wojsko. Członków komisji wybierał sejm.
Zarząd krajem powierzono w powiatach komisjom porządkowym cywilno - wojskowym, do których obok szlachty wchodzili również przedstawiciele miast.
Wojsku wskazano należne miejsce w narodzie. Miało ono, pod rozkazami władzy wykonawczej, bronić kraju, spokoju wewnętrznego i Konstytucji.
Prawodawcy Konstytucji 3 Maja stworzyli dzieło narodowe w tym znaczeniu, że narodowi podporządkowali króla, rząd, sejm, wojsko, wszystko. Poświęcając wolność jednostek starali się ugruntować wolność narodu tj. niepodległość.
Sejm nakazał złożenie przysięgi na konstytucję wszystkim urzędom oraz wojsku i odprawienie dziękczynnych nabożeństw.
Duchowieństwo angażowało się na rzecz sprawy narodowej. Po ogłoszeniu Ustawy Rządowej w diecezjach odczytano listy pasterskie aprobujące Konstytucję 3 Maja. W parafiach odprawiano nabożeństwa dziękczynne. Specjalne brewe papieskie, na prośbę króla, poparło Ustawę Rządową. Przyczyniło się to do zwiększenia liczby zwolenników reform, zagłuszając oponentów na prowincji.
Za zgodą papieża święto patrona Królestwa Polskiego - świętego Stanisława przesunięto na dzień 3 maja. Dla Konstytucji miało to niejako znaczenie sankcji religijnej. Podjęto też decyzję o wzniesieniu świątyni Opatrzności, czego jednak nie zrealizowano.
Radość z uchwalonych reform nie trwała długo. Zostały one obalone już w połowie 1792 roku w wyniku agresji wojsk carycy Katarzyny II, wezwanych przez przeciwników reform, skupionych w konfederacji targowickiej.
Konstytucję 3 Maja należy jednakże doceniać jako ważny akt reformy dokonany w trudnych warunkach wewnętrznych i zagrożenia zewnętrznego i zapoczątkowanie dalszych przeobrażeń społecznych.
Uroczystość NMP Królowej Polski
Współcześnie dla Polaków dzień 3 Maja jest nie tylko świętem narodowym, ale i kościelnym - to uroczystość Najświętszej Maryi Panny, Królowej Polski, głównej patronki Polski.
Dnia 1. kwietnia 1656 roku król Jak Kazimierz uroczystym aktem oddał kraj pod opiekę Matki Bożej, obierając Ją Królową Polski. Święto Królowej Polski, ustanowione przez św. Piusa X dla archidiecezji lwowskiej, papież Pius XII rozszerzył na całą Polskę w roku 1924. Papież Jan XXIII ogłosił Najświętszą Maryję Pannę Królową Polski, główną patronką kraju razem ze świętymi biskupami i męczennikami Stanisławem i Wojciechem.
___________________________
Opracowano na podstawie: Polska jej dzieje i kultura. 1927 Konopczyński W. - Dzieje Polski nowożytnej. 1986. Kłoczowski, Müllerowa, Skarbek - Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce. 1986
--------------------------
Teresa Poręba