Licznik odwiedzin
Poznajemy Komorów
Ulica Stanisława Moniuszki
MP nr 7 (85) z 14 XII 2008 /str. 16-17
Ulica Moniuszki jest kontynuacją wspomnianej niedawno ul. Poniatowskiego. Zaczyna się w miejscu rozcięcia obu ulic przez ul. 3 Maja. Jest dłuższa niż Poniatowskiego, liczy 17 numerów. Domy są tu różne: bardzo stare, jeden chyba sprzed wojny, stare z lat 50-tych i całkiem nowe, jeden jest w trakcie budowy. Wokół starszych domów są rozległe ogrody z dużymi drzewami, których świeża zieleń cieszy oczy.
Zaraz na początku ulicy, w domu pod nr 3, mieszczą się dwa gabinety lekarskie: internistyczny i stomatologiczny. W jednym z nowszych okazałych domów mieszka znana piosenkarka Natalia Kukulska.
Stanisław Moniuszko
Stanisław Moniuszko urodził się 5 maja 1819 roku w Ubieli w rodzinie drobnoszlacheckiej osiadłej na wschodnich ziemiach dawnej Polski. Od dziecka wykazywał duże zdolności muzyczne. Muzyki uczył się w latach 1827-30 pod kierunkiem organisty Augusta Freyera w Warszawie, następnie u Dominika Stefanowicza w Mińsku. W latach 1837-40 studiował kompozycję u profesora Karla Rungenhagena w Berlinie.
W roku 1840 Moniuszko osiadł w Wilnie, gdzie prowadził działalność pedagogiczną, był organistą w kościele św. Jana, dyrygował orkiestrą teatralną i organizował koncerty. Stał się wkrótce centralną postacią wileńskiego środowiska muzycznego.
W ciągu 18 lat swego pobytu w Wilnie Moniuszko uprawiał intensywnie działalność kompozytorską, pisząc wiele utworów, w tym pierwszą wersję najsławniejszej swej opery "Halka", uwerturę orkiestrową "Bajka", szereg operetek, wodewilów i pieśni.
W roku 1858 nową wersję "Halki" wystawiono w Teatrze Wielkim w Warszawie. Przyjęto ją entuzjastycznie. Ogromny sukces tego dzieła sprawił, że Moniuszce zaproponowano objęcie dyrekcji działu opery polskiej w Teatrze Wielkim. Kompozytor przyjął to stanowisko i przeniósł się do Warszawy. Poświęcił się twórczości operowej, podejmując równocześnie obowiązki pedagogiczne w Warszawskim Konserwatorium.
Powstały wtedy kolejne jego opery: "Flis", "Hrabina", "Verbum nobile", "Straszny dwór" i "Paria". Wszystkie jego dzieła operowe cieszyły się ogromnym uznaniem publiczności. Jeszcze za życia kompozytora "Halkę" wystawiano w Pradze, Moskwie i Petersburgu.
Ogromne znaczenie twórczości Moniuszki dla muzyki polskiej tkwi przede wszystkim w stworzeniu narodowego stylu opery. Komponował opery poważne i komiczne, operetki i wodewile o tematyce obyczajowej i narodowym charakterze. Korzystał również z elementów polskiego folkloru, obficie czerpał z bogactwa polskich tańców narodowych dając najwspanialsze artystyczne wzory poloneza i mazura.
Wartość dzieła Moniuszki polega na stworzeniu muzycznego ujęcia idei polskości. Dla społeczeństwa polskiego broniącego się przed wynarodowieniem miało to istotne znaczenie, pozwalało na potwierdzenie niezależności duchowej. Poza "Halką" szczególne znaczenie dla podtrzymania ducha narodowego w społeczeństwie miała znakomita opera komiczna "Straszny dwór" - pod wieloma względami najwybitniejsze z dzieł Moniuszki.
Jednakże pierwsze miejsce pod względem ilości zajmują w twórczości Moniuszki pieśni - skomponował ich ponad 300. Niezwykła inwencja melodyczna Moniuszki związana z pieśniami ludowymi oraz subtelne wyczucie miniaturowej formy sprawiają, że jego dorobek pieśniarski, zebrany w dwunastu tomach tzw. "Śpiewników domowych", był do końca XIX wieku podstawą popularnego w Polsce domowego muzykowania. Najbardziej popularne pieśni to: "Dziad i baba", "Pieśń wieczorna", "Prząśniczka", "Znaszli ten kraj", "Stary kapral".
Moniuszko jest także twórcą trzech baletów oraz muzyki do kilkunastu sztuk teatralnych. Komponował również utwory religijne: pieśni solowe i chóralne, motety, 8 mszy i 4 litanie ostrobramskie na chór z orkiestrą.
Moniuszko nie zyskał wprawdzie światowego rozgłosu jak Chopin, ale jego twórczość stała się tradycją i inspiracją dla następnych pokoleń polskich kompozytorów.
___________________________
Opracowano na podstawie: Ludwik Erhardt:
"Muzyka w Polsce", Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 7.
--------------------------
Teresa Poręba