Licznik odwiedzin
Poznajemy Komorów
Ulica Ignacego Kraszewskiego
MPnr 24 z 1 VII 2001r. /str. 28 - 29
Bierze swój początek przy ulicy Wiejskiej, kończy się przy Okrężnej. Choć jest dłuższa niż ulica Konopnickiej czy Prusa, ma zaledwie 22 numery. Przyczyny tego są dwie:
- większość narożnych domów posiada wejścia, a więc i numery, od strony pięciu ulic przecinających Kraszewskiego;
- przy tej ulicy pozostało kilka przedwojennych posesji o powierzchni ponad 3000 m2, które obejmują przestrzeń od jednej do drugiej przecznicy.
Najważniejszy obiekt na tej ulicy - Kraszewskiego 3, to Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej mieszcząca się w domu, w którym pisarka mieszkała w latach 1956-1965.
Józef Ignacy Kraszewski
Urodził się 28 lipca 1812 r. w Warszawie, gdzie w domu przyjaciół znalazła schronienie jego matka, po opuszczeniu dworu męża w Dołhem na Wołyniu.
Józef Ignacy Kraszewski
Pozostawanie w tym majątku było niebezpieczne, gdyż leżał na szlaku przemarszu sił zbrojnych i był narażony na kolejne rewizje, biwakowały w nim wojska napoleońskie lub rosyjskie.
Dopiero po roku pani Zofia Kraszewska wróciła z synem do Dołhego, jednakże dla większego bezpieczeństwa odwiozła małego Józia do domu babki w Romanowie na Podlasiu. Tu Kraszewski spędził dzieciństwo i od roku 1822 uczęszczał do szkół w Białej Podlaskiej, a potem w Lublinie i Swisłoczy.
Dworek w Romanowie, w którym J. I. Kraszewski spędził swoje dzieciństwo.
Dziś mieści się w nim muzeum poświęcone pisarzowi
W roku 1829 wstąpił na Uniwersytet Wileński i zapisał się na wydział literacki. Studiował jednocześnie kilka języków, między innymi hebrajski i arabski.
Do prac naukowych i literackich podchodził poważnie. Zaproszony przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Warszawie zgodził się skrócić czterotomową gramatykę arabską na użytek szkolny i opracować historię Polski. Równocześnie z tą pracą pisał wiersze i powieści.
W grudniu 1830 roku został aresztowany za udział w tajnym związku młodzieży. Został zwolniony dzięki staraniom rodziny w marcu 1830 roku, jednak do lipca 1833 roku przebywał pod nadzorem policyjnym w Wilnie, po czym wyjechał do Dołhego.
W latach 1837-1853 gospodarował na Wołyniu samodzielnie, a od 1838 roku wraz z małżonką Zofią Klonowiczówną, bratanicą prymasa. Małżeństwo Kraszewskiego było dobrane i szczęśliwe, trwało w niezmiennej zgodzie i harmonii przez wiele lat, co sprzyjało pracy pisarza.
W tym okresie tworzył powieści, opowiadania, poezje, ale głównie poświęcił się pisaniu artykułów krytycznych.
W roku 1858 odbył kilkumiesięczną podróż do krajów zachodniej Europy, co pozwoliło mu przełamać tradycyjne uprzedzenie wobec cywilizacji przemysłowej. W latach 1859-1862 kierował redakcją "Gazety Polskiej" w Warszawie. W styczniu 1863 r. wyjechał znów za granicę i osiadł na stałe w Dreźnie. Kontakt z krajem utrzymywał przez obfitą korespondencję, współpracę z czasopismami ze wszystkich zaborów. W latach 1868-1871 miał własną drukarnię, w której wydawał głównie dzieła polskie lub dotyczące Polski. Lata 1864-1876 to okres ożywionej działalności politycznej i publicystycznej Kraszewskiego. Od roku 1876 Kraszewski poświęcił się niemal wyłącznie pracy literackiej. Na czoło unikatowej (nie tylko w skali polskiej), zarówno co do rozmiarów, jak i różnorodności, twórczości Kraszewskiego wysuwa się powieściopisarstwo. Zgodnie ze swymi wypowiedziami programowymi, widział własne pisarstwo jako "wierny obraz" życia społecznego.
W cyklu powieści ludowych (Historia Sawki, Ulana, Chata za wsią i inne), który powstał w latach 1842-1860 Kraszewski nadał życiu chłopa pańszczyźnianego rangę tematu literackiego. Wyposażył swoich chłopskich bohaterów w pełnię cech ludzkich, odkrył w nich prawość charakterów, pęd do wiedzy, poświecęnie dla bliźnich. Ta pierwsza tak pogłębiona literacka nobilitacja chłopa stanowiła ważne doświadczenie dla całej polskiej powieści XIX wieku.
Od pierwszych lat swojej twórczości podejmował Kraszewski próby pisania powieści historycznej, postulując ścisłe powiązanie jej fabuły z historią. Pierwsza jego udana powieść historyczna to wydane w 1846 roku Zygmuntowskie czasy.
Pisząc powieści historyczne, wykorzystał swoje wcześniejsze studia historyczne i rozpoczął na szeroką skalę popularyzację dziejów ojczystych w formie powieściowej.
W latach 1876 - 1886 wydawał wielki cykl powieści historycznych (29 utworów w 79 tomach) obejmujący dzieje Polski od czasów bajecznych - Stara baśń do wieku XVIII - Saskie ostatki. Ideą przewodnią cyklu jest wskazanie na stałe niebezpieczeństwo niemieckie zagrażające polskiemu bytowi narodowemu.
Ilustracja Andriollego do "Starej Baśni" J. I. Kraszewskiego
Wedle przyjętych przez siebie założeń troszczył się o zgodność obrazu powieściowego z przekazami źródłowymi. Jego "historia w powieści" była swoistym podręcznikiem historii narodowej dostępnym we wszystkich trzech zaborach.
Dzięki przyjętej koncepcji powieściopisarza, który ma podpatrywać i odtwarzać rzeczywistość, zamknął Kraszewski w 223 utworach powieściowych obraz społeczeństwa swoich czasów i własną wizję dziejów narodu.
Tytan pracy, powieściopisarz, poeta, historyk, teoretyk i krytyk literacki spełnił swoją twórczością rolę "wielkiego nauczyciela czytania". Trafnie nazywany "człowiekiem instytucją", wykonał na polu kultury pracę wielokrotnie przekraczającą zadania jednostki.
Zmarł 19 marca 1887 roku w Genewie, został pochowany w grobach zasłużonych na Skałce.
--------------------------
Teresa Poręba